Trong đời sống hiện đại, khi nhận thức về sức khỏe tâm thần và tình dục ngày càng được quan tâm, việc hiểu đúng về hội chứng rối loạn ái vật là gì trở nên rất cần thiết. Đây là một dạng rối loạn hiếm gặp, thường bị hiểu nhầm hoặc gán với những định kiến tiêu cực. Thực tế, rối loạn ái vật có cơ sở khoa học rõ ràng và hoàn toàn có thể điều trị nếu được nhận diện sớm. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu đúng bản chất, nguyên nhân và cách hỗ trợ người mắc rối loạn này một cách nhân văn và đúng đắn. Hãy cùng tham khảo nhé!

Rối loạn ái vật là gì? Rối loạn ái vật là một dạng rối loạn ham muốn tình dục, trong đó người mắc bị kích thích mạnh mẽ hoặc đạt khoái cảm khi tiếp xúc, nhìn thấy hay tưởng tượng về các đồ vật như quần áo, giày dép, đồ da, vải lụa, ren… thay vì bị hấp dẫn bởi con người. Hành vi này thường lặp lại và kéo dài, gây ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, mối quan hệ và khả năng quan hệ tình dục bình thường.

Rối loạn ái vật là gì?

Ngày nay, các rối loạn liên quan đến hành vi tình dục đang dần được nghiên cứu và nhìn nhận một cách cởi mở hơn. Một trong những khái niệm gây tò mò và thường bị hiểu nhầm chính là rối loạn ái vật. Vậy rối loạn ái vật là gì? Đây là tình trạng một người chỉ cảm thấy hứng thú hoặc đạt khoái cảm tình dục khi tiếp xúc, nhìn thấy hay tưởng tượng về một vật thể cụ thể. Chẳng hạn như quần áo, giày dép hoặc đồ vật mang tính biểu tượng.

Ở mức độ nhẹ, đây có thể chỉ là sở thích hoặc yếu tố tăng cảm xúc tình dục, không gây hại. Tuy nhiên, khi hành vi hoặc tưởng tượng này lặp lại dai dẳng, vượt ngoài khả năng kiểm soát và gây khổ sở, ảnh hưởng đến công việc, mối quan hệ hoặc sức khỏe tinh thần, thì đó được xem là một bệnh lý cần được điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến rối loạn ái vật

Rối loạn ái vật không hình thành một cách ngẫu nhiên mà thường bắt nguồn từ nhiều yếu tố tâm lý, sinh học và môi trường khác nhau. Trong đó, trải nghiệm thời thơ ấu được xem là nguyên nhân phổ biến nhất. Nếu trong giai đoạn phát triển về tâm sinh lý, một người vô tình gắn cảm xúc hứng thú hoặc khoái cảm với một vật thể cụ thể nào đó và liên tục tái hiện trải nghiệm ấy. Điều này khiến cho não bộ dần “ghi nhớ” và củng cố phản ứng này, khiến họ chỉ có thể đạt khoái cảm khi có sự xuất hiện của vật thể đó.

Ngoài ra, những yếu tố tâm lý như thiếu tự tin, cô đơn hoặc từng bị tổn thương trong mối quan hệ tình cảm cũng góp phần hình thành rối loạn. Nhiều người xem vật thể như một nơi trú ẩn an toàn, nơi họ không bị đánh giá hay từ chối, từ đó dần lệ thuộc vào cảm giác này. Môi trường sống và các yếu tố truyền thông, chẳng hạn như việc tiếp xúc thường xuyên với nội dung khiêu dâm liên quan đến ái vật, cũng có thể kích thích trí tưởng tượng và củng cố hành vi ái vật.

Cuối cùng, các nghiên cứu thần kinh học cho thấy sự mất cân bằng hormone, rối loạn dẫn truyền dopamine, bất thường ở vùng não điều khiển ham muốn hoặc mắc các bệnh lý như bệnh tự miễn, chấn thương vùng chậu,…cũng là nguyên nhân khiến một người bị mắc rối loạn này.

Biểu hiện của rối loạn ái vật như thế nào?

Rối loạn ái vật thường biểu hiện qua những hành vi, cảm xúc và suy nghĩ khác biệt so với ham muốn tình dục thông thường. Người mắc rối loạn này không tìm thấy hoặc rất khó đạt được khoái cảm khi quan hệ với con người, mà thay vào đó, họ chỉ cảm thấy hứng thú mạnh mẽ khi tiếp xúc, ngắm nhìn hoặc tưởng tượng về một vật thể cụ thể nào đó. Dưới đây là những biểu hiện phổ biến giúp nhận biết:

-Người mắc rối loạn ái vật thường có ham muốn tình dục mãnh liệt với vật thể vô tri. Vật thể này có thể là quần áo, giày dép, đồ lót, chất liệu da, cao su, hay thậm chí là những món đồ gợi nhớ đến ai đó. Họ có xu hướng dành nhiều thời gian nghĩ đến vật thể này, thậm chí cảm thấy kích thích chỉ cần nhìn hoặc chạm vào nó.

-Những người mắc rối loạn này thường không cảm thấy hứng thú khi gần gũi người thật, hoặc chỉ có thể đạt khoái cảm nếu vật thể yêu thích xuất hiện trong quá trình quan hệ. Điều này đôi khi khiến mối quan hệ tình cảm trở nên căng thẳng, vì đối phương có thể cảm thấy bị bỏ rơi hoặc tổn thương.

-Người bệnh có thể đi kèm với hành vi trộm cắp hoặc sưu tầm vật thể ưa thích. Họ thường thích ở một mình, thậm chí không có hứng thú với bạn tình và chỉ thực hiện hành vi tình dục với đồ vật mà họ thích.

-Thời gian kéo dài hơn 6 tháng và những thôi thúc này gây ra đau khổ rõ rệt hoặc suy giảm chức năng xã hội, nghề nghiệp, hoặc các lĩnh vực quan trọng khác của cuộc sống.

Những đồ vật và bộ phận cơ thể thường được ưa thích trong rối loạn ái vật

Người mắc rối loạn ái vật thường có xu hướng bị thu hút mạnh mẽ bởi những vật thể hoặc bộ phận cơ thể nhất định, thay vì cảm xúc gắn liền với con người. Một số nghiên cứu trong lĩnh vực tâm lý học tình dục cho thấy, bàn chân, ngón chân và bàn tay là những bộ phận thường xuyên được xem là “điểm kích thích” đặc biệt. Trong đó, bàn chân được ghi nhận là đối tượng phổ biến nhất, bởi nó mang đến cảm giác vừa gợi cảm vừa độc đáo về hình thức và xúc giác.

Không chỉ dừng lại ở các bộ phận cơ thể, các vật dụng cá nhân cũng là nguồn khơi gợi khoái cảm thường gặp. Nhiều người có xu hướng cảm thấy hứng thú với đồ lót, tất, váy, giày dép hoặc quần áo ôm sát cơ thể, đặc biệt là những trang phục có khả năng tôn dáng. Các món đồ này vừa mang yếu tố thẩm mỹ, vừa gắn liền với những liên tưởng gợi dục mạnh mẽ, khiến chúng trở thành phần không thể thiếu trong hành vi ái vật.

Ngoài ra, cảm giác kích thích còn đến từ chất liệu của vật thể. Những loại vải hoặc vật liệu như cao su, da, lụa, ren hay lông thú thường được ưa chuộng vì tạo cảm giác đặc biệt khi chạm vào. Một số người thậm chí thích trực tiếp mặc hoặc yêu cầu bạn tình mặc những trang phục có chất liệu này để tăng cảm xúc trong lúc gần gũi.

Phương pháp điều trị rối loạn ái vật

Điều trị rối loạn ái vật đòi hỏi sự kết hợp linh hoạt giữa liệu pháp tâm lý và can thiệp y học, tùy theo mức độ nặng nhẹ và nguyên nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị hợp lý như:

Liệu pháp tâm lý

Đây là phương pháp điều trị chính và được áp dụng phổ biến nhất. Trong đó, liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT) giúp người bệnh nhận diện và thay đổi những suy nghĩ, cảm xúc hoặc hành vi lệch chuẩn liên quan đến vật thể. Bằng cách học cách kiểm soát thôi thúc, giảm ám ảnh và xây dựng thói quen lành mạnh, người bệnh dần phục hồi khả năng điều tiết cảm xúc.

Ngoài CBT, liệu pháp hành vi tập trung (behavioral therapy) cũng được áp dụng nhằm giúp cá nhân học cách phản ứng khác đi trước các kích thích quen thuộc. Liệu pháp cá nhân, trị liệu nhóm hoặc trị liệu gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo môi trường hỗ trợ và khuyến khích người bệnh chia sẻ, giảm cảm giác xấu hổ và cô lập.

Sử dụng thuốc hỗ trợ

Trong trường hợp người bệnh có mức độ ham muốn mạnh mẽ hoặc kèm theo rối loạn tâm lý khác, bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều hòa hormone như thuốc Antiandrogens làm giảm testosterone để hạ mức ham muốn tình dục, đặc biệt ở nam giới. Ngoài ra, thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc ức chế ám ảnh cưỡng chế cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ kiểm soát và ổn định tâm trạng. Tuy nhiên, thuốc chỉ là biện pháp bổ trợ, nên kết hợp với liệu pháp tâm lý.

Hỗ trợ lâu dài và phòng ngừa tái phát

Điều trị rối loạn ái vật là quá trình cần thời gian và sự kiên nhẫn. Người bệnh nên được theo dõi định kỳ, tham gia các nhóm hỗ trợ tâm lý, đồng thời được giáo dục về nhận thức tình dục lành mạnh. Việc xây dựng lối sống cân bằng, rèn luyện kỹ năng kiểm soát cảm xúc và có môi trường xã hội tích cực cũng giúp hạn chế tái phát hành vi.

Hy vọng qua bài viết của Shopkiss, bạn đã hiểu rõ hơn về rối loạn ái vật là gì. Đây là một dạng rối loạn tâm lý liên quan đến việc bị kích thích bởi các vật thể vô tri. Việc nhận biết sớm và tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp người mắc kiểm soát hành vi, cải thiện đời sống tinh thần và tình dục. Hãy nhớ rằng, rối loạn ái vật hoàn toàn có thể được điều trị nếu bạn chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ và đồng hành đúng cách.

Những thông tin trên được cung cấp bởi Shopkiss.vn, trang web chuyên bán đồ chơi tình dục và bao cao su.