Thanh mai trúc mã là gì? Ý nghĩa và thông điệp đáng quý

Trong kho tàng văn hóa Việt Nam, nhiều câu tục ngữ và thành ngữ đặc sắc đã ghi dấu trong lòng người nghe nhờ đến những tình cảm sâu sắc. Trong đó, “thanh mai trúc mã” là một thành ngữ đầy thơ mộng, gây ấn tượng bằng hình ảnh của tình bạn và tình yêu thanh khiết từ thời thơ ấu. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa thực sự và nguồn gốc của thanh mai trúc mã là gì? Vì thế, trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn ý nghĩa, nguồn gốc và sự quan trọng của thành ngữ này là như thế nào nhé.

Thanh mai trúc mã là gì? Đây là câu thành ngữ được dùng để nói về những đôi bạn thường là nam và nữ chơi chung với nhau từ thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành. Giữa họ có một tình bạn trong sáng, thuần khiết và không mai một theo thời gian. Người ngoài nhìn vào ai cũng đều thấy họ rất “xứng đôi vừa lứa”, do đó một số đôi bạn “thanh mai trúc mã” được hai bên gia đình hứa hôn và tiến tới hôn nhân với nhau.

Thanh mai trúc mã là gì?

Thanh mai trúc mã là một câu nói mà người xưa thường dùng để nói về những cặp đôi nam nữ đã quen biết với nhau từ thuở nhỏ và đến khi trưởng thành. Tuy nhiên, nhiều người vẫn không hiểu vì sao lại gọi là thanh mai trúc mã. Vậy thanh mai trúc mã là gì? Đây là thành ngữ nói về những cặp đôi nam nữ quen biết nhau từ thời thơ ấu. Họ vui chơi và lớn lên cùng nhau cho đến khi trưởng thành. Thậm chí, một số cặp đôi còn nên duyên vợ chồng.

Hình ảnh “thanh mai trúc mã” gợi lên cho chúng thấy một tình bạn trong sáng, thuần khiết của những đứa bé chơi cùng với nhau những trò chơi ngây ngô như hái trái mai xanh ăn, bẻ cây trúc làm ngựa trúc chơi đánh trận giả. Đến khi những đứa bé này trưởng thành, câu nói này lại tượng trưng cho một tình bạn sâu sắc có thể tiến triển thành một tình yêu đẹp, do cả hai có sự gần gũi, thân thiết và hiểu nhau từ tấm bé.

Nguồn gốc của câu Thanh mai trúc mã là từ đâu?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, thì thành ngữ “thanh mai trúc mã” có nguồn gốc từ Trung Quốc, với tiếng Hoa là “青梅竹馬”. Cụ thể “thanh mai trúc mã” là được lấy từ hai hình ảnh sau:

Thanh mai (青梅): Là hình ảnh cây mai xanh hay còn được gọi là cây mơ (Prunus mume) thường có màu trắng, đỏ, hồng, tía và xanh, thường mọc nhiều ở Trung Quốc và miền Bắc nước ta. Mai xanh thường có vị chua nên trẻ em rất thích ăn, vì thế mà hình ảnh cây mai xanh thường gắn liền với những đứa bé ở vùng nông thôn. Ngoài ra, trong Hán ngữ thanh mai dùng để chỉ bé gái (Thanh mai đại chỉ nữ hài/青梅代指女孩).

-Trúc mã (竹馬): Nói theo tiếng Việt là “ngựa trúc”, là hình ảnh những bé trai thường lấy những cây trúc để cưỡi lên đó làm ngựa giả trong những trò chơi đánh trận gỉ với bạn bè. Vì thế, khi nhắc đến từ “trúc mã” sẽ khiến người đọc liên tưởng đến ngay hình ảnh của những bé trai.

Do đó, khi ghép “thanh mai” và “trúc mã” lại với nhau thì được hiểu là hình ảnh những bé gái và bé trai cùng chơi chung với nhau từ thời thơ ấu. Khi những đôi bạn nam nữ này vẫn giữ được tình bạn với nhau cho đến khi trưởng thành thì thường được gọi là bạn “thanh mai trúc mã” hay gọi tắt là “trúc mai”. Tượng trưng cho một tình bạn trong sáng, thuần khiết và thường được xem là rất “xứng đôi vừa lứa” với nhau.

Cây mai và cây trúc có ý nghĩa như thế nào trong thành ngữ trên?

Trong thành ngữ “Thanh mai trúc mã”, hình ảnh cây mai và cây trúc mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, không chỉ liên quan đến thiên nhiên mà còn phản ánh giá trị văn hóa và tình cảm trong đời sống con người.

-Cây mai trong “thanh mai” (mai xanh hay mơ xanh) gợi lên hình ảnh tươi trẻ, dịu dàng và trong sáng, giống như tâm hồn hồn nhiên của những đứa trẻ. Màu xanh non của cây mai tượng trưng cho sự khởi đầu tươi mới, giống như mối quan hệ được hình thành từ thuở thơ ấu đầy ngây thơ và trong trẻo. Hình ảnh cây mai còn gợi nhắc đến những ký ức tươi đẹp, trong sáng của tuổi thơ và một mối quan hệ thuần khiết, chân thật.

-Cây trúc là biểu tượng của sự kiên cường, ngay thẳng và bền bỉ. Trong câu thành ngữ, nó phản ánh một mối quan hệ gắn bó lâu dài, không dễ dàng phai nhạt dù phải đối mặt với thử thách của thời gian. Ngoài ra, cây trúc mọc thẳng, khỏe mạnh, luôn vươn cao còn tượng trưng cho sự đồng hành và ủng hộ trong trong mối quan hệ của hai người.

Những câu chuyện về “thanh mai trúc mã” mang đến thông điệp gì cho chúng ta?

Những câu chuyện về “thanh mai trúc mã” luôn mang đến nhiều thông điệp ý nghĩa, sâu sắc về tình yêu và tình bạn. Những cặp đôi “trúc mai” thường bắt đầu từ mối quan hệ bạn bè hồn nhiên, trong sáng. Qua thời gian, sự gắn bó, sẻ chia giúp tình bạn ấy phát triển thành tình yêu. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng và nuôi dưỡng mối quan hệ bền chặt dựa trên sự thấu hiểu và đồng hành.

Các câu chuyện “thanh mai trúc mã” thường gợi lại những kỷ niệm đẹp thời thơ ấu, nhắc nhở chúng ta về giá trị của ký ức và những người đã đồng hành cùng mình qua những năm tháng đầu đời. Điều này khuyến khích con người trân trọng những khoảnh khắc quý giá và tình cảm chân thành trong quá khứ.

Tình yêu trong “thanh mai trúc mã” không chỉ dựa trên cảm xúc tức thời mà còn được xây dựng trên nền tảng của sự thấu hiểu, sẻ chia và đồng cảm. Mối quan hệ này thường không bị chi phối bởi vật chất hay sự phức tạp của xã hội. Tình cảm “trúc mai” toát lên vẻ đẹp đơn giản, chân thật và trong sáng, nhấn mạnh rằng hạnh phúc thực sự nằm ở những giá trị tinh thần, không phải những điều phù phiếm.

Hy vọng rằng, bài viết của Shopkiss đã giúp các bạn hiểu rõ hơn thanh mai trúc mã là gì, đây không chỉ là biểu tượng của một mối quan hệ thuần khiết từ thuở nhỏ, mà còn là tấm gương phản chiếu về tình cảm bền vững, đáng trân trọng và được nuôi dưỡng qua thời gian. Những câu chuyện về “thanh mai trúc mã” không chỉ mang đến hình ảnh đẹp về tình yêu và tình bạn, mà còn là lời nhắc nhở về giá trị của sự gắn bó, chân thành và những ký ức tuổi thơ đáng quý.